Theo C.Mác và Ph.Ăngghen, để vai trò của chính đảng vô sản được giữ vững trong mặt trận thống nhất, người cộng sản không được vứt bỏ quyền sử dụng thái độ phê phán đối với những hiện tượng nói suông và ảo tưởng xuất hiện trong quá trình cách mạng, cùng với việc phản bác những quan niệm hoang đường của giai cấp tư sản nhằm xuyên tạc và công kích chủ nghĩa cộng sản, cần phải phê phán các trào lưu tư tưởng xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa phi vô sản. Bên cạnh đó, người cộng sản không một phút nào được quên giáo dục cho công nhân một ý thức hết sức sáng rõ về cuộc đấu tranh không khoan nhượng với giai cấp tư sản.

Hơn 170 năm qua, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế đã trải qua nhiều thử thách với những thay đổi và cả biến cố lớn lao, có nhiều vấn đề rất mới về lý luận và thực tiễn đặt ra cần giải quyết, song những nguyên lý cơ bản mà C.Mác và Ph.Ăng-ghen trình bày trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản vẫn tỏ rõ sức sống mãnh liệt, còn nguyên giá trị.

Ngày 24/02/1848, sau những năm nghiên cứu, khảo sát phong trào công nhân ở các nước Tây Âu, C.Mác và Ph.Ăngghen đã hoàn thành một tác phẩm quan trọng với tên gọi “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản”. C.Mác và Ph.Ăngghen chính thức công bố trước toàn thế giới Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản do các ông soạn thảo theo sự ủy nhiệm của Đồng minh những người cộng sản. Cả hai ông là những người đặt nền mống cho học thuyết khoa học và cách mạng về chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản đem lại sự phát triển lý luận mới về chất, chuyển chủ nghĩa xã hội từ không tưởng đến khoa học.

 “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” ra đời đã thức tỉnh giai cấp công nhân và nhân dân lao động, làm cho họ ý thức được vai trò lịch sử của mình trước giai cấp, dân tộc và nhân loại. Tuyên ngôn đã “công khai trình bày trước toàn thế giới những quan điểm, ý đồ” của những người cộng sản, đồng thời “đập lại một câu chuyện hoang đường về bóng ma cộng sản” ở châu Âu mà các thế lực chống đối rêu rao, cùng mọi luận điệu xuyên tạc, công kích chủ nghĩa cộng sản của các thế lực phản động, cơ hội, xét lại.

Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản là tác phẩm kinh điển chủ yếu của chủ nghĩa xã hội khoa học. Những nguyên lý của C.Mác và Ph.Ăngghen trình bày trong tác phẩm là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho toàn bộ phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Trải qua nhiều thử thách, hơn một thế kỷ qua, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, nhiều vấn đề mới đặt ra cần giải quyết song chủ nghĩa Mác không hề lỗi thời.

Tuyên ngôn là dấu mốc đặc biệt quan trọng đánh dấu sự trưởng thành của chủ nghĩa Mác và chủ nghĩa xã hội khoa học về tư tưởng, quan điểm, lý luận, phương pháp. Ngay lúc mới ra đời, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản được xem là cương lĩnh chính trị của phong trào công nhân. Tuyên ngôn khẳng định mục đích trực tiếp của cuộc cách mạng chính trị là giải phóng vô sản và lao động ra khỏi nô lệ xiềng xích thống trị của chủ nghĩa tư bản. Đồng thời, khẳng định thất bại của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai cấp vô sản đều là một tất yếu lịch sử như nhau.

Tuyên ngôn đã tổng kết toàn bộ sự phát triển trước đó của lý luận mác-xít, những kinh nghiệm thực tiễn của C.Mác - Ph.Ăngghen và giai cấp vô sản đã thu thập được. Trong tuyên ngôn, C.Mác và Ph.Ăngghen đã đề cập một cách ngắn gọn và có hệ thống về chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử, kinh tế chính trị học, học thuyết đấu tranh giai cấp, xây dựng chủ nghĩa xã hội và cộng sản chủ nghĩa. Tư tưởng cốt lỗi của Tuyên ngôn là tư tưởng giải phóng xã hội, giải phóng con người; giải pháp về những vấn đề mọi người quan tâm, đó là có thể xoá bỏ được áp bức, bóc lột, nghèo đói và chiến tranh; bảo vệ được hoà bình, tự do và công lý của loài người.

Có thể nói, lịch sử nhân loại từ khi xuất hiện giai cấp và đấu tranh giai cấp đến nay đã diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng gắn liền với đấu tranh của con người, mục đích là bảo vệ những giá trị về quyền được sống và quyền mưu cầu hạnh phúc. Sự ra đời của Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản vào tháng 02/1848, là sự kiện do giai cấp vô sản tiến hành gắn với cuộc đấu tranh giải phóng loài người của giai cấp vô sản và lao động trên thế giới theo những nguyên tắc cộng sản chủ nghĩa, tạo bước ngoặt lớn đối với tiến trình lịch sử và điều này càng làm tăng thêm giá trị nhân văn sâu sắc đã chứa đựng trong chủ nghĩa cộng sản.

Mặt khác, với sự ra đời của Tuyên ngôn, giai cấp vô sản đã tìm thấy nơi đó vũ khí tư tưởng để trỗi dậy tự giải phóng và đã chuyển cuộc đấu tranh “tự nó” trở thành cuộc đấu tranh “vì nó”, với mục tiêu không chỉ tự giải phóng chính mình, mà còn vì sự giải phóng toàn bộ nhân loại. Như vậy, có thể nhận định Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ngoài nội dung chứa đựng tính nhân văn cao cả mà còn có ý nghĩa vạch thời đại mới cho sự phát triển của xã hội loài người.

Thực tiễn lịch sử chứng minh, từ ánh sáng tư tưởng của Tuyên ngôn dẫn đến hàng loạt cuộc cách mạng xã hội ở các nước châu Á, châu Phi, châu Mỹ la tinh giành thắng lợi. Trong dòng thác đó có cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa của nhân dân Việt Nam, điển hình là thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã đập tan ách thống trị của thực dân Pháp và phát xít Nhật để xây dựng nên nước Việt Nam độc lập, lật nhào ngai vàng phong kiến từ mấy mươi thế kỷ lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước Dân chủ Nhân dân đầu tiên ở Đông Nam châu Á, mở đầu cho sự sụp đổ hoàn toàn của chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới. Nhân dân Việt Nam từ kiếp đời nô lệ vươn lên làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám đã chứng minh một nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin là tất cả các cuộc chính biến trước đây chỉ làm cho các thể chế chính trị nhà nước thêm hoàn chỉnh, cách mạng xã hội chủ nghĩa đã hoàn toàn phá bỏ kiểu nhà nước cũ, xây dựng một nhà nước kiểu mới, giành lại tự do và dân chủ cho nhân dân.

Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản đã đặt nền tảng tư tưởng cho những vấn đề về Đảng và xây dựng Đảng luôn là kim chỉ nam trong công tác xây dựng Đảng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta. Điều khẳng định và nhất quán đó, tự nó đã bao hàm và thể hiện giá trị, sức sống, ý nghĩa của Tuyên ngôn.

Ở Việt Nam, “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” đã được dịch ra tiếng Việt và được các chiến sĩ cộng sản truyền tay nhau nghiên cứu, kể cả trong khi bị giam cầm trong nhà tù của đế quốc. Tinh thần của Tuyên ngôn đã được thể hiện trong Luận cương của Đảng năm 1930.

Từ khi ra đời, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn nhất quán đi theo con đường của chủ nghĩa Mác - Lênin, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động. Thực tiễn đã khẳng định, đi theo con đường của chủ nghĩa Mác - Lênin, dưới sự lãnh đạo của Đảng ta, sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta đã giành những thắng lợi rất to lớn, có ý nghĩa lịch sử trọng đại.

Thời gian qua, các thế lực thù địch ra sức tung ra các chiêu bài ngày càng tinh vi, thâm độc để chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng ta. Chúng cũng đã ra sức ngụy biện rằng, bây giờ chủ nghĩa Mác - Lênin đã lỗi thời, không còn phù hợp với sự phát triển của lịch sử; chủ nghĩa Mác - Lênin là chủ nghĩa chia rẽ và cực đoan. Âm mưu, thủ đoạn của chúng nhằm phá vỡ từng mảng trong nền tảng tư tưởng của Đảng. Cho nên, chúng ta cần nhận diện rõ những âm mưu, thủ đoạn của bọn chúng để đấu tranh, phản bác các luận điệu, xuyên tạc của thế lực thù địch, cơ hội nhằm bảo vệ tuyệt đối nền tảng tư tưởng của Đảng ta.

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã nhấn mạnh: “Một bộ phận cán bộ, đảng viên bản lĩnh chính trị không vững vàng, suy thoái về tư tưởng chính trị, còn hoài nghi, mơ hồ về mục tiêu, lý tưởng của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; một số ít hoang mang, dao động, mất lòng tin; cá biệt còn phủ nhận chủ nghĩa Mác -Lênin...”(1).

Nếu như Đại hội XII chỉ nhấn mạnh “vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin”, đến Đại hội XIII khẳng định thêm sự “kiên định”, đây là yếu tố then chốt trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta. Kiên định bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, là những cấu thành đặc biệt quan trọng trong nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay.

Những tư tưởng quan điểm về xây dựng Đảng trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản luôn luôn là kim chỉ nam trong công tác xây dựng Đảng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta trong tình hình mới.

Mỗi cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân hiện nay cần nâng cao hơn nữa tinh thần cảnh giác, không chủ quan với những thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị; không mơ hồ, lơ là với tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên; phải kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề ra, tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch, gương mẫu, tránh “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, góp phần cùng Đảng ta thật sự vững vàng về chính trị và tư tưởng, thống nhất cao về ý chí và hành động, trong sạch về đạo đức và lối sống, chặt chẽ về tổ chức, đủ sức lãnh đạo đưa đất nước ngày càng phát triển, xứng đáng với lòng tin yêu của nhân dân.