Qua thống kê trên địa bàn tỉnh, khối lượng chất thải sinh hoạt phát sinh khoảng 1.150 tấn/ngày. Trong đó, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt được thu gom chủ yếu ở các đô thị, thị trấn, trung tâm các xã hoặc các tuyến đường xe thu gom có thể đến dao động trong khoảng 870-890 tấn/ngày (tỉ lệ thu gom xử lý rác thải đô thị năm 2023 đạt 100% và tỉ lệ thu gom xử lý rác thải khu vực nông thôn đạt 75,1%). Đối với rác thải sinh hoạt khu vực nông thôn chưa được thu gom, xử lý người dân chủ yếu tự phân loại để ủ phân, hoặc bán cho đơn vị tái chế.

Việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn chưa được thực hiện rộng rãi trên địa bàn tỉnh. Hiện nay, tỉnh đã và đang triển khai mô hình điểm phân loại rác tại nguồn ở khu vực phường 3 (thành phố Tân An) từ năm 2021 đến nay và đang tiếp tục triển khai mô hình phân loại rác tại nguồn trên địa bàn xã Thái Bình Trung và thị trấn Vĩnh Hưng (huyện Vĩnh Hưng) tổng khối lượng rác sinh hoạt được phân loại khoảng 19 tấn/ngày. Chất thải rắn sinh hoạt phát sinh nhiều từ các huyện có mức đô thị hóa cao và công nghiệp phát triển như Tân An, Đức Hòa, Bến Lức, Cần Đước và Cần Giuộc, ước tính mỗi huyện phát sinh trung bình khoảng 150-250 tấn/ngày, được thu gom và chuyển đi xử lý tại Nhà máy Tâm Sinh Nghĩa và một phần nhờ Thành phố Hồ Chí Minh xử lý trong thời gian tỉnh thu hút và xây dựng nhà máy xử lý rác thải để đảm bảo xử lý.

Về quản lý chất thải rắn công nghiệp thông thường, trong quá trình hoạt động sản xuất, chất thải rắn công nghiệp phát sinh được mỗi doanh nghiệp tự phân loại và quản lý, hầu hết được tái chế, tái sử dụng, phần không tái chế thì hợp đồng với các đơn vị chức năng thu gom, vận chuyển, ước tính khối lượng chất thải rắn công nghiệp thông thường phát sinh tại các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh khoảng 1.200 - 1.400 tấn/ngày. Các loại chất thải này được doanh nghiệp phân loại, bố trí kho chứa riêng biệt với chất thải sinh hoạt và chất thải nguy hại. Chất thải rắn công nghiệp thông thường bao gồm nhiều loại chủ yếu là phế liệu từ công đoạn sản xuất chính của doanh nghiệp ngoài ra còn có sắt thép phế liệu, thùng carton, ballet gỗ, vải vụn, bavia…

Về chất thải nguy hại tại các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh, năm 2023 có khối lượng từ 24.000 - 26.000 tấn/năm được chủ đầu tư tự quản lý và ký hợp đồng với các đơn vị có chức năng thu gom, xử lý. Việc quản lý chất thải nguy hại tuân thủ theo Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT ngày 10/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường như kho chứa phải kín, nền bê tông, có dán bảng biểu cảnh báo, phân loại riêng biệt từng loại chất thải với mã chất thải nguy hại xác định... Phần lớn các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Long An ký hợp đồng với các đơn vị trong và ngoài tỉnh Long An để xử lý chất thải nguy hại.

Về chất thải rắn y tế nguy hại, toàn tỉnh có 28 bệnh viện, trung tâm y tế; khối lượng chất thải rắn y tế nguy hại phát sinh khoảng 424 tấn/năm. Các loại chất thải rắn y tế nguy hại được các bệnh viện, trung tâm y tế thu gom triệt để và chứa vào kho chứa riêng biệt. Lượng chất thải rắn y tế phát sinh trong ngày khác nhau giữa các bệnh viện tùy thuộc số giường bệnh, bệnh viện chuyên khoa hay đa khoa, các thủ thuật chuyên môn được thực hiện tại bệnh viện, số lượng vật tư tiêu hao được sử dụng. Hiện nay, các bệnh viện và trung tâm y tế trên địa bàn tỉnh Long An hầu hết đều được đầu tư lò đốt chất thải y tế hoặc lò vi sóng để xử lý chất thải y tế lây nhiễm thành chất thải thông thường (công suất lò dao động từ 25 kg/giờ đến 70 kg/giờ). Đối với các bệnh viện, phòng khám chưa đầu tư lò đốt chất thải y tế sẽ hợp đồng với đơn vị có chức thu gom và xử lý hoặc chuyển chất thải đến các bệnh viện được đầu tư lò để xử lý chất thải y tế.

Về quản lý chất thải nông nghiệp, các phụ phẩm nông nghiệp thải bỏ chủ yếu là vỏ trấu, mùn cưa, bã mía, xơ dừa, rơm, rạ… khoảng 150.000 tấn/năm. Hiện nay, lượng phụ phẩm này được tận dụng một phần để làm phân bón như rơm rạ; làm chất đốt như vỏ trấu, mùn cưa.

Chất thải nguy hại từ nông nghiệp, bao gồm chất thải từ bao bì, chai lọ hóa chất bảo vệ thực vật. Trong thời gian qua, công tác thu gom, lưu giữ và xử lý các loại hóa chất, vỏ bao bì hóa chất bảo vệ thực vật đã được nhiều địa phương tổ chức thực hiện. Hiện nay, các Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh, Hội nông dân, Đoàn thanh niên của các xã, thị trấn triển khai thực hiện mô hình vận động người dân, sau khi sử dụng sẽ thu gom và bỏ vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật đúng nơi được bố trí các thùng chứa. Định kỳ các địa phương hợp đồng với các đơn vị có chức năng thu gom, vận chuyển đi xử lý.

Để việc xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh dần đi vào ổn định, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 3558/KH-UBND ngày 01/11/2021 về quản lý thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh từ năm 2021 đến năm 2025, Kế hoạch số 994/KH-UBND ngày 14/4/2023 về quản lý thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh năm 2023, Kế hoạch số 1263/KH-UBND ngày 22/4/2024 kế hoạch quản lý thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh năm 2024. Song song đó, tỉnh Long An đang thực hiện thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất để đầu tư xây dựng 01 Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn xã Tân Đông, huyện Thạnh Hóa (cạnh với Nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa), và 01 nhà máy trên địa bàn huyện Đức Huệ. Trên địa bàn tỉnh có Khu công nghệ môi trường Xanh tại xã Tân Lập, huyện Thủ Thừa diện tích 200 ha đáp ứng nhu cầu xử lý chất thải rắn của toàn tỉnh và Thành phố Hồ Chí Minh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 686/QĐ-TTg ngày 13/6/2023 về phê duyệt quy hoạch tỉnh Long An thời kỳ 2021 - 2030 tầm nhìn đến 2050. Bên cạnh đó, tỉnh triển khai các giải pháp xử lý chất thải, nhằm đạt được chỉ tiêu Nghị quyết đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra (tỷ lệ thu gom và xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 khu vực đô thị đạt 100% và khu vực nông thôn đạt 95%).

Thanh Long